Sevgili okuyucularım;
Asya bölgesinde ilk Cumhuriyet 28 MAYIS 1918’de kuruluyor. Rusya Çarlığının iç ayaklanmaları, Bolşevik hareketleri ile doğan boşlukla, Tiflis’te toplanan Kafkasya parlamentosundaki Azerbaycanlı delegeler bir araya gelerek geçici “Azerbaycan Milli Şurasını” kuruyorlar. “Azerbaycan Milli Şurası” 28 Mayıs 1918 yılında Azerbaycan Cumhuriyetinin Kafkasya’dan bağımsızlığını ilan ederek, Tiflis’te toplanarak Baş Kenti GENCE olmak üzere Azerbaycan Cumhuriyetinin kuruluşunu (Mirze Bala Mehemmedzade) Mehmet Emin Resulzade Başkanlığında kurmuş oluyorlar, Bu cumhuriyet Türk âleminde ve Müslüman Asya’da ilk Türk Cumhuriyeti olarak tarihe yazılmış oluyor.
Mehmet Emin Resulzade (Mirze Bala Mehemmedzade) öncülüğünde Hürriyet mücadelesi, vatanseverlik ve Devletçilik şiarı ile Anayasa oluşturularak Asya’da ilk defa Kadınlara seçme, seçilme hakkını tanıyor. Azerbaycan Milli Şurası, Kurucu Meclis için bir seçim kanunu kabul ediyor. Bu seçim kanununa göre “Her kes oy kullanabilecekti. Azerbaycan parlamentosu tarafından alınan kararlarla her düzeydeki okullarda ana dilde yani, Azerbaycan Türkçesinde eğitim zorunlu hale getirilmişti, okullarda Rusya halklarının tarihi değil, Türk halklarının tarihi öğretilmeye başlanmıştı.
Mirza Bala Mehemmedzade’ye göre, Azerbaycan Cumhuriyetinin bağımsızlığa kavuşması; “Bir sülale, bir sınıf veya bir zümrenin hâkimiyet, saltanat, hak ve davası şeklinde değil, milli – kültürel bir gelişmenin doğal ve mantıklı sonucu olarak, milletin heyetinin ortak milli bir davası halinde gerçekleşen Azerbaycan Tarihine demokrasinin bir zaferinden başkada bir sıfatı olamaz” diyor.
Azerbaycan Halk Cumhuriyeti’nin Kuruluşunun ikinci günü 29 Mayıs 1918’de Toplanan Azerbaycan Parlamentosu “Kadim Türk Yurdunun, (İRAVAN HANLIĞI TOPRAĞI) olan, İRAVAN’ı Kurulacak olan Ermenistana 99 Yıllığına Kiraya veriliyor. (1842 Yılındaki HONG KONG’un Büyük BİRİTANYA’ya 99 Yıllığına Kiraya verilişi gibi) Hong kong 99 yıl sonra iade edildi. İRAVAN halen Azerbaycan’a iade edilmedi?
( Mirze Bala Mehemmedzade) Mehmet Emin Resulzade Cumhuriyet icrasında “EYLÜL 1918 SSCB Bolşevik hareketlerinin doğurduğu rahatsızlıklarını anlatırken; Kapitalizm’in Kafkasya da yok edilişi hedeflense de, Sermaye sahibi eski varlıklı ailelerin Proleterya hareketinde halkın önünde rağbet görmesinin rahatsızlık yaratması nedeniyle; Milli Şura Hükumeti olarak, ” Gence” kentinde çalışmalarını sürdürmeye çalışırken, Azerbaycan Cumhuriyeti olarak, ilk diplomatik ilişkisini, Osmanlı İmparatorluğu ile kuruyor.
Osmanlı Devleti 4 Haziran 1918 Tarihinde, Batum’da Azerbaycan cumhuriyeti ile barış ve kardeşlik anlaşması imzalamıştır. Bu anlaşmanın dördüncü maddesine istinaden, “Azerbaycan Cumhuriyeti Osmanlı Devletinden Askeri yardım talebinde bulunma hakkına sahip oluyordu.
(Osmanlı Devletinin Talat Paşa Komutasındaki Ordusunun Bakü’yü Ermenilerden kurtarası bu antlaşmaya istinaden yapılmıştı.)
Mehmet Emin Resulzade; 1919 yılında çıkarttığı “İSTİKLAL GAZETESİNDEKİ” beyanatında, “Azerbaycan Cumhuriyetinin yer aldığı SSCB oluşumu içerisinde Azerbaycan’a ait Halkın Medeni Teşkilatlarını; “Cemiyeti Hayriye, Neşri-Marif, Kanaat, Nicat, Sefa, İsmailliye ve İktisadi kuruluşların faaliyetlerini sonlandırılmaya Bolşevikler tarafından zorlandığını yazıyor.” Ve bu yazı, ( Mirze Bala Mehemmedzade) Mehmet Emin Resulzade’nin SSCB tarafından istenilmez insan olmasının temelini kazıyor.
Bu gün 103’cü Yılını Kutlayan Azerbaycan 28 Mayıs 1918 Yılında kurulan Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, ( Mirze Bala Mehemmedzade) Mehmet Emin Resulzade’nin Söylediği “BİR DEFA YÜKSELEN BAYRAK BİRDAHA İNMEZ” Sözünü;
SSCB’nin dağılmasıyla birlikte Müstakil Azerbaycan’ın oluşumu, ilk Cumhur Başkanı Ebülfez Elçibey’in döneminde, Azerbaycan Özerk Nahçivan Ali Meclis Başkanı, Alirıza Oğlu “HAYDAR ALİYEV” tarafından NAHÇİVANDA Şanlı Azerbaycan Bayrağı yükseltiliyor.
Ve bu gün Şanlı Azerbaycan Bayrağı onurlu bir şekilde İLHAM ALİYEV Başkanlığında Karabağ’da, Azerbaycan’da Göklerde dalgalanmaktadır.
Asya’da ikinci bir Türk Cumhuriyeti oluşumuna; “İRAVAN HANLIĞI AZERBAYCAN” toprağı olan, İRAVAN ve GÜMRÜ’den gelen muhacirlerin teşkilatlanması tarafından, Elviye-i Selase denilen, KARS- ARDAHAN- BATUM Şehirlerini kapsayan bölgede sivil halk hareket oluşumunu meydana getiriyor.
Mondros Ateşkes Antlaşması sonunda bölge Osmanlı ve Rusların dışında kalınca 5 KASIM 1918 Tarihinde, Kars İslam Şurası kurulur. Şura üyeleri tarafından “Cenub-i Garbı Kafkas” hükumetini kurarlar. Cihangirzade İbrahimbey başkanlığında kurulan ilk Türk cumhuriyeti niteliğini de kazanmış olur.
28 Mayıs 1918 Halkının uğrunda seve seve can verdiği Azerbaycan Cumhuriyet idealini gerçekleştiği tarihtir.
“BİR MİLLET, İKİ DEVLET” ve TARİHTE KURULAN İKİ TÜRK CUMHURİYETİ. AZERBAYCAN-TÜRKİYE
Hür yaşayın, sağlıklı yaşayın, sağlıcakla kalın.